File:AGAD (10) Obwieszczenie o zakazie rozmawiania po polsku, Pudło 663, s 121.png
![File:AGAD (10) Obwieszczenie o zakazie rozmawiania po polsku, Pudło 663, s 121.png](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/AGAD_%2810%29_Obwieszczenie_o_zakazie_rozmawiania_po_polsku%2C_Pud%C5%82o_663%2C_s_121.png/492px-AGAD_%2810%29_Obwieszczenie_o_zakazie_rozmawiania_po_polsku%2C_Pud%C5%82o_663%2C_s_121.png)
Original file (1,752 × 2,136 pixels, file size: 4.75 MB, MIME type: image/png)
![]() | This is a file from the Wikimedia Commons. Information from its description page there is shown below. Commons is a freely licensed media file repository. You can help. |
Summary
DescriptionAGAD (10) Obwieszczenie o zakazie rozmawiania po polsku, Pudło 663, s 121.png |
Obwieszczenie informujące o wprowadzeniu na mocy rozporządzenia generał-gubernatora wileńskiego zakazu prowadzenia rozmów w języku polskim we wszystkich miejscach publicznych. Po upadku powstania styczniowego, od połowy lat 60. XIX w. władze rosyjskie zaczęły znosić odrębność ustrojową Królestwa Polskiego. Likwidowano urzędy odrębne dla Królestwa, a miejscowa administracja podporządkowana została ministerstwom rosyjskim. Unifikacja ta była jednak niepełna: ograniczono ją do wprowadzenia szczególnych rygorów politycznych i policyjnych, natomiast nie wprowadzono w Królestwie Polskim liberalnych reform, które miały miejsce w Cesarstwie: samorządowej i sądowniczej.
Polityka rusyfikacyjna na Wileńszczyźnie miała znacznie ostrzejszy charakter, niż w Królestwie Polskim. Generał-gubernator wileński, Michaił Murawiow (ze względu na swe okrucieństwo w tłumieniu powstania styczniowego zwany „Wieszatielem”), aby po stłumieniu powstania styczniowego nadać – przynajmniej zewnętrznie – czysto rosyjski charakter guberniom zachodnim cesarstwa rosyjskiego wydał 5 IV 1864 r. rozporządzenie nakazujące używanie wyłącznie języka rosyjskiego na szyldach sklepowych oraz w prowadzeniu rachunków i ksiąg kupieckich. W tym samym roku zakazano w wileńskich szkołach nauki języka polskiego, nawet jako przedmiotu nadobowiązkowego oraz zamknięto polskie czytelnie. Kolejni generał-gubernatorzy wileńscy kontynuowali rusyfikacyjną politykę Murawiowa. Od 3 XI 1865 r. obowiązywał na Litwie wprowadzony przez generał-gubernatora Kaufmana zakaz noszenia strojów polskich i używania zaprzęgów konnych w stylu polskim. 21 VIII 1868 r. generał-gubernator Potapow wprowadził zakaz mówienia po polsku w miejscach publicznych, o czym podano do wiadomości w obwieszczeniu rozklejanym na murach miasta. Obwieszczenie informowało o wprowadzonym zakazie posługiwania się językiem polskim w miejscach publicznych. Miejsca, w których ów zakaz obowiązywał zostały szczegółowo wymienione w obwieszczeniu. Znalazły się wśród nich urzędy państwowe, kościoły, teatry, kluby, hotele i zajazdy, restauracje, kawiarnie, piwiarnie, winiarnie, wszelkiego rodzaju punkty handlowe. Zakaz objął także parki i ulice. Wymieniono również drukarnie, zakłady litograficzne i fotograficzne. Pomimo szczegółowego okreslenia wszelkich możliwych miejsc publicznych w obwieszczeniu dodano także słowa „[…] i w ogóle we wszystkich miejscach, do których ludność ma prawo wstępu […] a także w sytuacjach prywatnych, z wyjątkiem rozmów domowych i w rodzinnym kręgu”. Zastrzeżone też zostało, że winni naruszenia wprowadzonego zakazu będą podlegali karom.
Pomimo zapowiadanych restrykcji władzom nie udało się wyegzekwować wprowadzonego obowiązku używania języka rosyjskiego w kazaniach i śpiewach kościelnych.
Władze rosyjskie w Królestwie Polskim nie przystąpiły do rusyfikacji w sposób aż tak represyjny. Choć pojawiły się pomysły, by również w Królestwie zakazać np. wszelkich publikacji w języku polskim, nie doszło do realizacji podobnych rozporządzeń. Zakres używania języka polskiego ograniczono jednak bardzo znacznie. Stopniowo rusyfikowane było szkolnictwo; w drugiej połowie lat 60. XIX w. wprowadzono do szkół średnich język rosyjski jako wykładowy, a od 1885 – także do szkół elementarnych. Warszawska Szkoła Główna została zamknięta w 1869 r., a na jej miejsce utworzono cesarski uniwersytet. Ponadto obowiązywała w Królestwie surowa cenzura, a stan wojenny, ogłoszony jeszcze w 1861 r. obowiązywał w dalszym ciągu. Od śmierci w 1874 r. namiestnika Królestwa, Fiodora Berga, nie powołano już nikogo na to stanowisko, a krajem rządzili generał-gubernatorzy. Stopniowo zaprzestano używania nazwy Królestwo Polskie; zastąpiono ją określeniem „Kraj Przywiślański”. |
Date | |
Source | Archiwum Główne Akt Dawnych, ze zbiorów Biblioteki Polskiej w Paryżu |
Author | Unknown authorUnknown author |
Licensing
Public domainPublic domainfalsefalse |
![]() |
This work is in the public domain in its country of origin and other countries and areas where the copyright term is the author's life plus 70 years or fewer.
|
This file has been identified as being free of known restrictions under copyright law, including all related and neighboring rights. |
https://creativecommons.org/publicdomain/mark/1.0/PDMCreative Commons Public Domain Mark 1.0falsefalse
Captions
Items portrayed in this file
depicts
21 August 1868Gregorian
image/png
721ce31e6af27fe175e8c636e6a84bd3df3ea6b5
4,981,656 byte
2,136 pixel
1,752 pixel
File history
Click on a date/time to view the file as it appeared at that time.
Date/Time | Thumbnail | Dimensions | User | Comment | |
---|---|---|---|---|---|
current | 17:15, 30 August 2018 | ![]() | 1,752 × 2,136 (4.75 MB) | wikimediacommons>Incnis Mrsi | Cropped 17 % horizontally, 19 % vertically using CropTool with precise mode. |
File usage
Metadata
This file contains additional information, probably added from the digital camera or scanner used to create or digitize it.
If the file has been modified from its original state, some details may not fully reflect the modified file.
Horizontal resolution | 118.11 dpc |
---|---|
Vertical resolution | 118.11 dpc |